پارکینسون یک نوع بیماری است که فرد دچار اختلال در سیستم حرکتی می‌شود. هنگامی که سلول‌های مغزی خاصی مشکل پیدا می‌کنند، ماده‌ای شیمیایی به نام دوپامین تولید نمی‌شود. دوپامین در مغز سبب می‌شود تا کنترل حرکات بدن توسط مغز به درستی انجام گیرد.
بیماری پارکینسون جزو مریضی‌هایی است که به مرور زمان وخیم‌تر می‌شود و در نهایت ممکن است سبب شود تا فرد توانایی کنترل اندام‌های بدن را از دست دهد و حالت لرزش دائمی در اندام‌ها ایجاد شود.
همه چیز درباره بیماری پارکینسون بیماری مغزی در سالمندان و میانسالان
پارکینسون چیست و دلیل بروز آن چه عواملی است؟
مغز مرکز کنترل بدن است و هنگامی که در این بخش اختلال ایجاد شود، بیماری‌های مختلفی ایجاد می‌شود. پارکینسون نیز به علت کاهش دوپامین در مغز به وجود می‌آید. پارکینسون در اصل نوعی فلج است که بخشی از مغز درگیر آن می‌شود و اثر خود را بر روی دیگر اندام‌ها به خوبی نشان می‌دهد.
بر اثر این بیماری ممکن است فرد دچار عوارض متعددی مانند کجی و انحراف بخش‌هایی از صورت و بدن، آبریزش و سرخی چشم و … باشد. لرزش اندام‌ها، یکی از علائمی است که در اکثر افراد مبتلا به بیماری پارکینسون دیده می‌شود. دلایل متعددی وجود دارد که بیماری پارکینسون ایجاد می‌شود.
دلایل ایجاد بیماری
دلیل اصلی که بیماری ایجاد می‌شود، از بین رفتن بخشی از سلول‌های مغزی است. عوامل مختلفی سبب می‌شود تا این سلول‌ها از بین بروند و بیماری پارکینسون بروز کند. این دلایل شامل موارد زیر هستند:
- ضعف در عملکرد کبد و سم‌زدایی نامناسب از بدن؛ تجمع بخشی از این سموم در مغز، سبب می‌شود تا آن‌ها نابود شده و مشکلاتی مانند پارکینسون ایجاد شود.
- ضعف اعصاب و استرس به مدت طولانی سبب می‌شود تا این بیماری تشدید شود، از این رو باید روش‌های کاهش استرس را در طول زندگی فراگیرید.
- افرادی که به مدت طولانی در معرض آفت‌کش‌ها، سموم و شوینده‌های شیمیایی قرار دارند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری پارکینسون قرار دارند.
- عادات غذایی و سبک زندگی نامناسب سبب می‌شود تا بیماری‌هایی مانند پارکینسون ایجاد گردد. به عنوان مثال مصرف مداوم غذاهای سرد و مرطوب، تأثیر منفی روی مغز می‌گذارد و این عامل یکی از دلایل از بین رفتن قشرهای مغز و بروز بیماری پارکینسون است.
- عوامل دیگری مانند کمبود ویتامین‌ها به خصوص ویتامین‌های گروه B باعث می‌شود تا عملکرد مغز مختل شود. استفاده از مواد غذایی سرشار از این ویتامین مانند غلات سبوس‌دار و کامل، لبنیات، نان‌های تخمیری و … می‌تواند برای جلوگیری و کاهش سرعت این بیماری مؤثر باشد.
- ممکن است بیماری پارکینسون به دلایل ژنتیکی در سنین پایین نیز فرد را درگیر کند. اگر در خانواده و فامیل‌های نزدیک فرد، افراد مبتلا به این بیماری وجود داشته باشد یا در سنین پایین شروع شود، به احتمال زیاد، عامل بروز بیماری، عوامل ژنتیکی و ارثی است.
علائم پارکینسون
همان‌طور که گفته شد، این بیماری به مرور رشد می‌کند و علائم آن تشدید می‌شود. از این رو علائم در افراد با توجه به عمر بیماری و پیشرفت آن ممکن است متفاوت باشد. رایج‌ترین علائم این بیماری، شامل موارد زیر است:
- خستگی: از علائم اولیه که در بیماری پارکینسون به چشم می‌خورد، این مشکل معمولاً قبل از سایر علائم دیده می‌شود و باعث می‌شود. خستگی و احساس کسالت حتی با خوابیدن و استراحت نیز از بین نمی‌رود. همچنین ممکن است فرد احساس کند انگیزه کافی برای انجام کارها را ندارد. این خستگی احتمالاً شامل تمام عضلات و گاهی حرکات غیرارادی نیز می‌شود.
- تغییرات ایجاد شده در صدا: به علت ضعف عضلات حنجره و زبان، ممکن است فرد مبتلا به پارکینسون، مشکلاتی مانند صدای نرم‌تر، یکنواخت‌تر و کندتر را نسبت به گذشته تجربه کند.
- از دست دادن تعادل: بیماری پارکینسون باعث می‌شود تا بخشی از مغز که به صورت خودکار تعادل را در بدن برقرار می‌کند، دچار اختلال شود. از این رو فرد مبتلا، متوجه مشکل در تعادل خود می‌شد. هر چند در این شرایط، مغز سعی می‌کند تا با بخش‌های دیگری مانند بخش تفکر مشکلات را جبران کند، اما این روند چندان هم مؤثر نخواهد بود.
- تشدید حرکات چشم در خواب: تقریباً تمام کسانی که اختلال پارکینسون دارند، در زمان خواب، حرکات سریع چشم را تجربه می‌کنند. نقص در ساقه مغز سبب می‌شود تا افراد در خواب نیز تحرک بالایی داشته باشند و این تحرک شامل چشم‌ها نیز می‌شود.
- لرزش دست: ممکن است تمام افرادی که بیماری پارکینسون دارند، این مشکل را تجربه نکنند؛ اما اکثر آن‌ها دست و چانه‌ای لرزان دارند. ممکن است فرد فقط زمانی دچار لرزش در این اندام‌ها شود که در حال حرکت یا راه رفتن است. از طرفی برخی از بیماران حتی در زمان استراحت نیز این حرکات را تجربه می‌کنند.
- از دست دادن مهارت‌های حرکتی: مشکلات حرکتی و عدم تعادل در بیمار سبب می‌شود تا مهارت‌های حرکتی فرد ناقص شود. به همین علت این افراد نمی‌توانند به راحتی یک شی را در دست بگیرند یا آن را جا به جا کنند.
- انقباض و سفتی عضلات: سفت شدن عضلات و انقباض و درد از دیگر علائم بیماری پارکینسون است که باید به آن توجه شود. اگر فرد احساس می‌کند که بدون هیچ دلیلی دچار سفتی عضلات و انقباض در ماهیچه‌ها می‌شود، بهتر است سریع‌تر به پزشک مراجعه کند و برای تشخیص و درمان اقدام کند.
- زوال عقل: با توجه به این که علائم پارکینسون به مرور تشدید می‌شود، ممکن است فرد در نهایت به زوال عقل دچار شود و دچار بیماری‌هایی مانند آلزایمر و فراموشی گردد.
علائم پارکینسون ممکن است همگی در یک بیمار دیده نشود و بسته به این که بیماری چقدر پیشرفت کرده باشد، در مراحل اولیه یا شدید خود را نشان دهد.
پیشگیری و درمان پارکینسون و روش‌های بهبود علائم
مانند هر بیماری دیگری، پیشگیری ابتلا به پارکینسون قطعاً کم هزینه‌تر و راحت‌تر از درمان آن است. برخی از محققان معتقدند، نوشیدنی‌های کافئین دار می‌توانند یک گزینه احتمالی برای پیشگیری از بیماری پارکینسون باشند؛ زیرا این بیماری در افرادی که چند بار در روز قهوه می‌نوشند، کمتر دیده می‌شود.
با توجه به این که پارکینسون به علت کاهش میزان دوپامین در مغز ایجاد می‌شود، یکی از راه‌های درمان پارکینسون و بهبود عوارض آن، استفاده از درمان‌های دارویی است که می‌تواند سطح دوپامین را در بدن و مغز افزایش دهد. البته درمان کامل و قطعی برای این بیماری تاکنون وجود ندارد؛ اما با داشتن سبک زندگی استاندارد، می‌توان به بهبود علائم آن دامن زد.
غذای مناسب و ورزش اندام‌ها، به خصوص بخش‌هایی که درگیر بیماری پارکینسون هستند، باعث انعطاف‌پذیری و ایجاد تعادل بهتر می‌شود. به همین علت برنامه‌هایی مانند فیزیوتراپی، ورزش‌های هوازی و کششی می‌تواند برای درمان پارکینسون و بهبود علائم آن مناسب باشد.
فیزیوتراپی برای بیماری پارکینسون
همان‌طور که گفته شد، درمان پارکینسون بیشتر در جهت بهبود بیماری است. با توجه به این که کدام نواحی از بدن بیمار درگیر باشد، فیزیوتراپی درمانی تجویز می‌شود. گرفتگی عضلات و عدم حرکت آن‌ها، یکی از مشکلات شایعی است که در بیماران پارکینسونی دیده می‌شود. در این موارد، با ماساژ و فیزیوتراپی عضله از حالت استراحت خارج می‌شود و توانایی حرکتی خود را به مقدار زیادی باز می‌یابد. اگر می‌خواهید بدانید اثر فیزیوتراپی بر پارکینسون چیست بهتر است اهداف این نوع درمان را بدانید.
به طور کلی فیزیوتراپی چندین هدف را برای بهبود بیماران دنبال می‌کند:
- بهبود و اصلاح وضعیت اندام‌ها به خصوص الگوهای حرکتی که غیر عادی شده‌اند
- بهره بردن از راهبردهای ورزشی و حرکتی جهت بهبود توانایی حرکتی در بیمار
- حفظ و بهبود سطح عملکردی و ایجاد استقلال بیشتر در بیمار برای ارتقا کیفیت زندگی
- افزایش اثر دارودرمانی
- آموزش بیمار و اعضای خانواده برای پرستاری و انجام تمرینات مورد نیاز
- بهبود الگوی تنفسی و سرفه مؤثر
- بهبود تعادل و اصلاح وضعیت اندام‌ها برای کاهش خطر زمین خوردن
با توجه به اثرات درمانی که در بیمار به وجود می‌آید، فیزیوتراپی برای اکثر بیماران مبتلا به پارکینسون تجویز می‌شود. تعداد جلسات نیز ممکن است بر اساس نتیجه درمان پارکینسون و شرایط بیماران متفاوت باشد. فیزیوتراپی برای درمان پارکینسون به صورت مدت‌دار انجام می‌گیرد و برخی تمرینات به فرد آموزش داده می‌شود تا در منزل و مواقع لزوم نیز از آن‌ها بهره ببرد.
تماس با ما 02128428280 داخلی 1
فیزیوتراپی در منزل و بهبود بیماری پارکینسون
بیماری پارکینسون جزو بیماری‌هایی است که زندگی عادی فرد را دچار اختلال می‌کند، به همین علت، رفت و آمد برای فرد بیمار و همراهان وی بسیار سخت است. از این رو فیزیوتراپی در منزل یک گزینه مناسب برای آن‌ها محسوب می‌شود که می‌تواند به بیمار و اطرافیان وی برای کاهش رفت و آمد کمک شایانی کند.
برخی از درمان‌های فیزیوتراپی به کمک دستگاه انجام می‌گیرد. این دستگاه‌ها در اندازه‌های بزرگ کلینیکی و سایزهای کوچک و قابل حمل برای درمان‌های خانگی تولید می‌شوند. فیزیوتراپی در منزل برای بیمارانی که مشکل حرکتی دارند، یک مزیت محسوب می‌شود تا بهبود عملکرد اندام‌های خود را به دست آورند.
فیزیوتراپی برای درمان پارکینسون در سال‌های اخیر به شدت رواج یافته است و اثرات مفیدی بر روی عملکرد اندام‌ها داشته است.
تماس با ما 02128428280 داخلی 1
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
بیماری پارکینسون در پی اختلالات مغزی و عدم ترشح دوپامین در مغز بروز می‌کند. این هورمون باعث می‌شود تا اندام‌های حرکتی به خوبی تعادل خود را حفظ کنند. علائم مختلفی مانند لرزش دست، عدم تعادل، خستگی، سفتی و گرفتن عضلات بدن، کاهش قدرت بلع و … از علائم شایعی است که بیماری پارکینسون دارد. این بیماری درمان کامل و قطعی ندارد و درمان‌های موجود در اصل بهبود عملکرد اندام‌هاست. درمان‌های دارویی نیز برای افزایش سطح دوپامین در بدن وجود دارد که می‌توان از آن‌ها بهره برد.
فیزیوتراپی برای درمان پارکینسون نیز کاربرد دارد و می‌تواند یکی از بهترین گزینه‌ها محسوب شود؛ زیرا سبب بهبود تحرک و تعادل در اندام‌های مختلف بدن می‌شود. با توجه به این که بیماران پارکینسون توانایی حرکتی خوبی ندارند و هنگام مراجعه به پزشک خود و دیگران را به زحمت می‌اندازند، فیزیوتراپی در منزل یک گزینه عالی برای آن‌ها محسوب می‌شود تا بتوانند راحت‌تر درمان خود را پیگیری کنند.
ثبت ديدگاه