شاید تا به حال واژه پزشکی هسته ای به گوشتان نخورده باشد. پزشکی هسته ای یکی از شاخه های علم پزشکی محسوب می شود که در حوزه تصویربرداری، پرتونگاری مولکولی و فیزیک هسته پزشکی کاربرد دارد. در پزشکی هسته ای از مواد رادیو اکتیو جهت تشخیص و درمان بیماری ها استفاده می شود و روش های تشخیصی در مورد اعضای مختلف بدن مانند استخوان ها، کلیه، قلب، ریه، مغز، دستگاه ادراری و دستگاه گوارش کاربرد دارند.
تماس با ما :
تماس با پشتیبانی: 7 – 09107500969 (از 8 صبح تا 12 شب)
شماره ثابت : 22126218-021 ( تماس در وقت اداری)
در پزشکی هسته ای ابتدا رادیوداروی مخصوص هر عضو بدن با یک ماده رادیو اکتیو مخصوص ترکیب می شود و در نتیجه دارو نشان دار می شود. پس از آن این داروی نشان دار شده با ماده رادیو اکتیو به بدن بیمار تزریق می شود تا در عضو مورد نظر تحمع پیدا کند. وقتی این فرآیند انجام شد، از دوربین های تصویربرداری، تصاویری از عضو مورد نظر به دست می آید و عملکرد آن را به طور کامل نشان می دهد.
درمان های پزشکی هسته ای
- آنتی بادی های رادیو اکتیو که برای درمان اشکال خاصی از لنفوم استفاده می شود.
- مواد رادیو اکتیو که برای درمان متاستاز دردناک تومور در استخوان ها استفاده می شود.
- درمان ید رادیو اکتیو (l-131) برای درمان برخی از فاکتورهای پرکاری تیروئید (غده تیروئید بیش فعال، به عنوان مثال گریوز) و سرطان استفاده می شود.
- l-131 MIBG (ید رادیو اکتیو دارای برچسب مایو دو بنزیل گوانیدین) برای درمان تومورهای غده فوق کلیه در بزرگسالان و غده فوق کلیه / تومورهای بافت عصبی در کودکان استفاده می شود.
- فسفر رادیو اکتیو (P32) که برای درمان برخی اختلالات خونی استفاده می شود.
فرآیند آزمایش
در آزمایشات پزشکی هسته ای از ماده رادیو اکتیو به نام رادیو دارو یا رادیو تراکر استفاده می شود و در مرحله اول این دارو به جریان خود تزریق می شود و ممکن است به صورت دارو بلعیده یا به صورت گاز استنشاق شود. این ماده در ناحیه ای از بدن که تحت معاینه قرار دارد جمع شده و انرژی خود را به صورت پرتوهای گاما منعکس می کند و دوربین های مخصوص این انرژی را تشخیص می دهند و به کمک یک رایانع تصاویر به دست آمده مورد بررسی قرار می گیرد و در این تصاویر تمامی جزییات و عملکرد اندام ها قابل مشاهده می باشد.
معاینات پزشکی هسته ای بر روی فرآیندهای داخل بدن مانند میزان متابولیسم یا سطح فعالیت های شیمیایی تمرکز دارد. مناطقی که با شدن بیشتر نشان داده می شود نقاط داغ نام دارد و محل تجمع مقدار زیادی از مواد رادیو اکتیو و فعالیت های شیمیایی یا متابولیکی در سطح بالا هستند. مناطقی که تجمع کمتری داشته باشند نشانگر غلظت کمتر رادیو تراکر و در نتیجه فعالیت کمتر می باشند.
در درمان ید رادیو اکتیو برای بیماری تیروئید، ید رادیو اکتیو به صورت دارو بلعیده می شود و در جریان خون دستگاه گوارش جذب می شود و این ماده در آخر توسط غده تیروئید از خون جذب می شود و سلول های موجود در غده تیروئید را تخریب می کند.
مزایا و معایب پزشکی هسته ای
مزایا
- اسکن های پزشکی هسته ای مفیدترین اطلاعات تشخیصی یا درمانی را برای بسیاری از بیماری ها ارائه می دهد.
- اسکن پزشکی هسته ای هزینه کمتری دارد و اطلاعات دقیق تری نسبت به جراحی های باز در اختیار شما قرار می دهد.
- اسکن های پزشکی هسته ای مفیدترین اطلاعات تشخیصی یا درمانی را برای بسیاری از بیماری ها ارائه می دهد.
- معاینات پزشکی هسته ای اطلاعات منحصر به فردی را ارائه می دهد و جزییات عملکرد و آناتومی ساختارهای بدن که با استفاده از سایر روش های تصویربرداری، اغلب غیر قابل دستیابی هستند.
- اسکن PET ممکن است اطلاعات اضافی را فراهم کند که برای برنامه ریزی در پرتودرمانی معمولازم لازم است.
- با تشخیص خوش خیم یا بدخیم بدن ضایعات، اسکن PET ممکن است نیاز به نمونه برداری را از بین ببرد یا بهترین مکان را برای این امر شناسایی کند.
- پزشکی هسته ای پتانسیل شناسایی بیماری را در اولین مرحله و اغلب قبل از بروز علائم یا تشخیص ناهنجاری با سایر آزمایش های نشخیصی دارد.
معایب
- روش های پزشکی هسته ای برای بیش از پنج دهه مورد استفاده قرار گرفته است هیچگونه عارضه جانبی طولانی مدت ناشی از قرار گرفتن در معرض پرتو با دوز پایین گزارش نشده است.
- خطرات درمانی همیشه در مقابل مزایای بالقوه روش های درمانی پزشکی هسته ای سنجیده می شود و پزشک قبل از درمان، بیمار را از تمام خطرات قابل توجه آگاه می کند و فرصتی برای فکر کردن و سوالات می دهد.
- در خلال آزمایشات پزشکی هسته ای تنها مقدار کمی از ردیاب های رادیو اکتیو استفاده می شود و بیماران در معرض تابش نسبتا کمی قرار می گیرند. این میزان برای آزمایشات تشخیصی قابل قبول است و خطراتی جدی برای بیمار ندارد.
- تزریق ردیاب های رادیو اکتیو ممکن است باعث ایجاد درد و قرمزی جزئی شود و به زودی این موضوع حل می شود.
- واکنش های آلرژیک به رادیو تراکرها بسیار نادر و معمولا خفیف هستند و بهتر است در خصوص حساسیت ها و مشکلاتی که ممکن است در طول آزمایش قبلی رخ داده بشد، با کارمندان پزشکی هسته ای در میان بگذارید.
- زنان در صورت وجود احتمال بارداری یا شیردهی باید همیشه با یک پزشک متخصص مشورت کنند.
ثبت ديدگاه